Energielabels zijn door de overheid in het leven geroepen en verplicht gesteld om eigenaren van woningen en andere gebouwen te stimuleren om energiebesparende maatregelen te nemen. Met het energielabel wordt duidelijk gemaakt welke eventuele maatregelen mogelijk zijn. Het label geeft ook een indicatie van de mate van energiezuinigheid zodat een koper of bezoeker relatief snel een indruk krijgt.
Vanaf 1 januari 2021 wordt het energielabel bepaald op basis van NTA 8800.
Met de nieuwe energielabelmethode komt er een einde aan de huidige methode voor het bepalen van de energieprestatie van gebouwen. Het registreren van energielabels op basis van de Energie-Index (EI) en het vereenvoudigd energielabel (VEL) komen daarmee vanaf dat moment te vervallen.
Met de invoering van de NTA 8800 op 1 januari 2021 verandert bij alle gebouwen de bepaling van de energieprestatie. Indien voor een gebouw vóór 1 januari 2021 een aanvraag voor een omgevingsvergunning is ingediend volgens de huidige energieprestatie NEN7120-methode (EPC) en de oplevering gepland staat ná 1 januari 2021, dan moet een energielabel worden bepaald volgens de NTA 8800.
Het energielabel wordt vastgesteld op basis van onder andere type beglazing, isolatie en energievoorzieningen. Het vaststellen van een energielabel mag alleen worden uitgevoerd door een erkende energieadviseur (met BRL9500-03 certificaat). De registratie van energielabels is in handen van de Rijksdienst van Ondernemend Nederland (RVO). De verplichting van energielabels voor woningen geldt vanaf 1 januari 2015. De verplichting van energielabels voor utiliteitsgebouwen geldt vanaf 1 januari 2008.
Vanuit het Activiteitenbesluit is er verplichting tot uitvoering van besparingsacties op gebied van energieverbruik. Daarnaast is er een informatieplicht ontstaan. Drijvers van een inrichting dienden dit uiterlijk 1-7-2019 in te dienen, daarna is hij/zij in overtreding. De informatieplicht geldt alleen in geval van:
Een stappenplan is via RVO beschikbaar om te bepalen of het bedrijf/de instelling informatieplicht heeft. Invoer geschiedt via eLoket op RVO.nl en het doel hiervan is om de CO2 reductie een impuls te geven.
De informatieplicht is zeker niet van toepassing voor:
Hiernaast kan de EED (energie-auditplicht) van toepassing zijn. Ook hiertoe kan het stappenplan geraadpleegd worden via RVO. De verplichting tot EED is afhankelijk van het aantal fte’s, de jaaromzet en het jaarlijkse balanstotaal. Indien dit een verplichting is, dan gold de deadline op 5 december 2019.
Als vervanger voor bestaande bouw in geval van de informatieplicht, mag de BREEAM-Good gehanteerd worden.
NTA 8800
De NTA 8800 (vanaf 01-07-2020) geeft termen, definities en de methode voor de bepaling van de getalswaarde van de energieprestatie en daaruit afgeleide indicatoren van een gebouw of een deel van een gebouw. Het doel is om meer aandacht te geven aan CO-2 emissie.
Vanaf 1 januari 2021 wordt het energielabel utiliteitsgebouwen bepaald op basis van NTA 8800.
Er zijn vereenvoudigingen en (tekstuele) verbeteringen doorgevoerd. Daarnaast is de koppeling met NEN 7125 ‘Energieprestatienorm voor maatregelen op gebiedsniveau (EMG) – Bepalingsmethode’ gelegd en is de waardering van restwarmte uitgewerkt. Er is een tweetal toevoegingen gedaan, namelijk de 5.8 (duidelijke berekening) en 5.9 (beleidsmatige factoren). De uitkomst bepaling is niet meer een abstract getal, maar een waarde in kWh per jaar, per m2.
Het uitgangspunt dat systemen altijd goed gebruikt en onderhouden worden, is vervallen. Dit is vervangen door praktijkrendementscorrectiefactoren. Het sluit daarmee aan op de EPBD, een Europese verplichting.
Het is van toepassing op zowel nieuwbouw als bestaande bouw, woningen en utiliteit.
De opgenomen technieken zijn minimaal hetzelfde als in de vervangen NEN 7120:
BENG (Bijna EnergieNeutrale Gebouwen)
Omschrijft verplichte eisen voor alle nieuwbouw (omgevingsvergunningsplichtig) incl. overheidsgebouwen.
Vanaf 1 juli 2020 dienen alle nieuw te bouwen gebouwen te voldoen aan de BENG.
Berekeningswijze volgens NTA 8800. De BENG vervangt de EPC (energieprestatiecoëfficient).
De BENG-eisen zijn een minimumeis.
De BENG 3 eisen zijn:
Verplichting tot toepassen zonwering (nieuwbouw va. juli 2020)
In relatie tot de BENG eisen en de nieuwe NTA8800 is tevens een bepaling toegevoegd met betrekking tot de maximale oververhitting, ook wel Temperatuur Overschrijding genoemd, van het interieur van gebouwen. De meest effectieve manier om opwarming van de binnenzijde van het gebouw te voorkomen en daarmee onnodige koellast van koelinstallaties te vragen, is de invloed van de zonbelasting, oftewel infrarood straling aan de buitenzijde van het gebouw, te weren. Het toepassen van zonwering aan de zon belaste zijde van gebouwen is sinds 1 juli 2020 ten aanzien van nieuwbouw (omgevingsvergunningsplichtig) een verplichting geworden. Niet alleen de zuidgevel, maar ook de oost- en westgevel moeten hierbij beschouwd worden. Hierbij is het uitgangspunt dat er maximaal 450u/jr een hogere binnentemperatuur dan 27 °C bereikt wordt. Hieraan gekoppeld is de zogenaamde grenswaarde van maximale temperatuuroverschrijding de TOjuli benoemd, met een waarde van 1,0. In NTA8800 is dit reeds opgenomen in de nieuwe rekenmethode voor energieprestatie, waardoor er geen sprake is van aanvullende berekeningen.
Alle wijzigingen die in relatie hiertoe doorgevoerd zijn in het bouwbesluit, zijn terug te vinden via:
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/besluiten/2019/06/11/ontwerpbesluit-houdende-wijziging-van-het-bouwbesluit-2012-inzake-bijna-energie-neutrale-nieuwbouw.
In de volgende situaties is een energielabel verplicht:
Welke utiliteitsgebouwen(delen) zijn labelplichtig?
Een (utiliteits)gebouw moet op een transactiemoment (verkoop, verhuur of oplevermoment) voorzien zijn van een energielabel. Het energielabel is verplicht bij gebouwen met de volgende gebruiksfuncties of een combinatie van deze gebruiksfuncties:
Uitzonderingen hierop zijn:
Ieder kantoor groter dan 100 m2 moet in 2023 minimaal energielabel C hebben. Dit betekent een Energie-Index van 1,3 of beter. Niet alleen voor kantoorgebouwen, maar ook voor de sub-gebruiksfunctie kantooromgeving in een andere gebruiksfunctie, indien het oppervlak van de sub-gebruiksfunctie kantooromgeving >50 m2 (gezamenlijk gebruiksoppervlakte) bedraagt, is energielabel C verplicht.
De energielabel C-verplichting voor kantoren gaat gelden vanaf 1 januari 2023. Voldoet het pand dan niet aan de eisen, dan mag het niet meer als kantoor gebruikt worden. Wel gelden er enkele uitzonderingen, waaronder:
Publieke gebouwen
Overheidsorganisaties in publieke gebouwen van meer dan 250 m2 moeten het energielabel duidelijk zichtbaar voor het publiek ophangen. Bijvoorbeeld naast de receptie of de ingang. Deze verplichting geldt ook voor andere publieke gebouwen vanaf 250 m2 (zoals ziekenhuizen, scholen, winkels, supermarkten, restaurants, schouwburgen, banken en hotels), mits er voor deze gebouwen een energielabel beschikbaar is. Een label komt bijvoorbeeld beschikbaar bij de verhuur of verkoop van een gebouw. Bij winkels hangt u het label in de winkel, bij een winkelcentrum hangt u het label bij de ingang van het gebouw. Het gaat hierbij om gebouwen waar vaak publiek komt (vaker dan incidenteel).
Particuliere gebouwen
De regel geldt ook als de overheid een ruimte huurt, groter dan 250 m², in een particulier gebouw. Of als een particulier een ruimte huurt van de overheid waar vaak publiek komt, bijvoorbeeld een sportschool. In gebouwen waarvoor speciale toestemming nodig is om binnen te komen, hoeft het energielabel niet op een zichtbare plek te hangen. Bijvoorbeeld gebouwen van Defensie en Luchtmacht, gesloten inrichtingen voor de gezondheidszorg en kinderopvanginstellingen.
Een energielabel heeft een geldigheidsduur van 10 jaar na datum van afgifte. Een energielabel bevat een in een letter of lettercombinatie uitgedrukte energieprestatie-indicator.
Geregistreerde energielabels zijn te raadplegen via het EP-Online register.
© Melford B.V. 2022